Reis met de Europa
In september 2000 heb ik een korte reis gemaakt
met de 3 mast bark Europa. Wat een rustig tussendoortje leek liep uit op
een avontuur met aanvaringen, een stranding en een zware storm. Hieronder
een verslag.
De reis ging van Bremerhafen
naar Amsterdam. Voor het schip en de bemanning een korte thuisreis van
3 dagen na de vermoeiende catwalks van Sail Amsterdam en Sail Bremerhafen.
In Amsterdam aangekomen moest het schip binnen een week voorbereid en
bevoorraad worden voor een lange reis naar de zuidpool. Normaal zou
het schip leeg, dus alleen met de vaste bemanning teruggevaren zijn,
maar als experiment en voor de extra inkomsten konden ook op deze korte
tocht opstappers meevaren.
Hoe kom je als
landrot op zo'n schip verzeild? Het begon met Sail Amsterdam, of liever
met de Pre-Sail in IJmuiden. Ik had er voor gezorgd dat ik met mijn
zeilschouw op de woensdag van de aankomst van de tallships in IJmuiden
lag. Het ene na het andere tallship verscheen aan de horizon en werd
de haven in gesleept, meestal met 1 of 2 sleepboten, soms vooruit en
soms, zoals de Sedov, als een manke vogel achteruit. Er was nog 1 plek
vrij aan de kade, die volgepakt stond met mensen. Ik had een plek op
de rand bemachtigd en wachtte op wat komen zou. Plots komt er een witte
3-master op eigen kracht de haven in met de zeilen nog maar net geborgen.
Het schip, de 3 mast bark Europa, draait voor mijn neus 180 graden midden
in de haven. De boegspriet zwaait over de massa op de kade. Een jongen
in vrijetijdskleren springt op de wal en legt een landvast om een bolder.
Zo, die ligt. Er wordt heen en weer geroepen tussen jongelui op de wal
en op het schip. Ik maak uit de tekst op dat het een aankomst is na
een lange reis op zee. Wat moet het fantastisch zijn met zo=n schip
te varen. Een onbehaaglijk gevoel van jaloezie bekruipt me.
De dagen erna is het
1 groot feest van boten, in alle soorten en maten. De intocht, de carrousel
in de IJ-haven waar duizenden schepen eindeloos rondjes draaien langs
de grote jongens. Ertussen ligt ook de Europa met een groot spandoek
met de tekst "www.barkeuropa.com". Ik neem me voor daar eens
op te gaan neuzen. De maandag erna zit ik op de site van de Europa en
vindt een programma van de tochten van de komende tijd: van Amsterdam
naar Las Palmas, LasPalmas - Rio, Rio - Zuidpool. Allemaal fantastische
tochten van 2 weken of meer met de bijbehorende bedragen. En dan ineens
bovenaan: Bremerhafen-Amsterdam , 3 dagen voor f.600,- Dat zou leuk
zijn, kort, behapbaar, niet duur. Maar ja, na 4-dagen Sail is de portemonnee
wel leeg en de vrije dagen op. En de afvaart is al aankomend weekend!
Een andere keer.
Een andere keer? Wanneer
dan? Zo'n kans krijg je natuurlijk nooit weer. Bremerhafen is een paar
uur met de trein en Amsterdam is om de hoek. 3 dagen is ook te overzien.
Dit blijft knagen. Even een mailtje gestuurd, niet serieus maar gewoon,
ter informatie: is er nog plek? Direct de volgende dag gaat de telefoon:
er is nog plek. Maar ondertussen heb ik het al weer uit mijn hoofd gezet.
Bedankt voor de snelle reactie maar ik kan nu eenmaal niet alles tegelijk.
Zondag de schouw
van Amsterdam naar Monnickendam gezeild. Het knagen is vreten geworden.
Slapeloze nachten. Dit is niks. Hier krijg ik ontzettende spijt van!!
Midden op het IJ hak ik de knoop door. Als het nog kan ga ik mee. Ik
leg de boot stil en bel mijn vrouw. Zij had het al door en gaat akkoord,
zij zorgt die dagen wel voor de kinderen. Meteen daarna bel ik weer
naar het contactadres van de Europa: of het nog kan. Ja, natuurlijk.
Dan moet ik morgenavond om 20.00 uur in Bremerhafen zijn bij de containerhaven,
Gatehaus einz aan de Erbstkai in de Nordhafen. Ik hoef niets mee te
nemen, alleen regenkleding. Betalen kan ik aan boord.
DAG 1
Zondag om 15.00 uur
met de trein van Arnhem naar Bremerhafen. Bij aankomst is Sail Bremerhafen
nog in volle gang. Duizenden mensen, auto's bussen. Hoe kom ik bij de
haven? Dan maar een taxi. Hij zal het proberen maar weet niet hoe lang
het zal duren voor we er zijn. Via sluipwegen en een hoog tarief komen
we eindelijk bij de containerterminal. Een grote vlakte met containers,
een paar kale gebouwen, een hek en een toegangspoort. Geen schip te
zien, laat staan een 3-master. Hier moet het toch zijn. Betalen en de
taxi weg. Bij de poort zit een portier in een huisje. De Europa? "Nie
von gehört" maar ik kan wel even meerijden met een busje wat over
het terrein rijdt om de zeelui naar hun schip te brengen. De chauffeur
van het busje weet ook niet waar ik het over heb. Maar we gaan wel even
zoeken. Een gigantisch terrein, maar geen enkele 3-master.
Het is al 20.00 uur
geweest. Misschien dat het schip later komt want sail is uitgelopen.
Ik kan wel wachten bij het opvanghuis voor zeelui. Daar hebben ze ook
koffie. Bij een kaal en verlaten kantoorgebouw word ik afgezet. "Ja,
die treppe auf und oben im 4en stock". Op de 4e verdieping brandt
licht. Verder is het hele gebouw donker en uitgestorven. Buiten begint
het ook donker te worden, dus toch maar naar binnen. Op de 4e verdieping
is een heuse huiskamer met een kleine bar, tafeltjes, rekken met tijdschriften
en de tv staat aan met beelden van Sail Bemerhafen. Een 10tal Zeelui
met verschillende nationaliteiten hangt er rond, Denen, Chinezen, Amerikanen.
En ik zit ertussen alsof ik hier thuis hoor. Ik wacht ook op een schip.
De opvang is op christelijke grondslag en een vriendelijke ober vraagt
of ik (gratis) koffie wil, me ondertussen aankijkend van: stort je hart
maar uit jongen, daar zijn we voor! "Nein, nur kaffee bitte".
Na een kwartier
begint het te kriebelen. Buiten is het donker en zie ik niets. Zo kom
ik nergens. Het wordt laat, dus er op uit. Ik vraag de portier een taxi
te bellen. Gatehaus einz? Nooit van gehoord maar we rijden wel wat rond.
De taxichauffeur belt naar collega's, niets. Bij een ander gebouw met
een portier weer eens gevraagd: niets. Opeens roept een collega over
de radio dat een aantal segelschiffe de sluis in varen naar de hafen.
Naar de sluis dus. Het is ondertussen 11 uur en stikkedonker. Opeens
doemt er een rand op met masten erachter. Hier moet het zijn. Even over
de rand kijken en ja, onder me ligt de Europa in de sluis.
Buiten komen nog enkele
tallships aanvaren. Spullen uit de taxi en dan naar beneden roepen.
"ja, kom maar aan boord" Eerst mijn tas via een overgegooid
touw laten afseilen. Dan ikzelf via een trap tegen de sluiswand naar
beneden, op de spekgladde houten drijvers die tegen de kadewand liggen
als stootwillen voor de schepen. Een stuk van de reling wordt weggedraaid
en ik sta aan boord. Zo, toch nog gelukt! Schimmenspel in het duister.
Op het schip heerst een vreemde sfeer. Er is iets aan de hand.
Een vriendelijk
bemanningslid heet me welkom en wijst me mijn hut die ik deel met een
andere opstapper. Er komen 8 opstappers wat niet veel is vergeleken
met de 30 van de reis van Amsterdam naar Bremerhafen. Aan dek zijn nog
een twintigtal Duitsers van een bedrijf. Ze zijn vandaag de sail-gasten
geweest en wachten om van het schip af te kunnen. Sail is uitgelopen
en ze zijn veel te laat. Iedereen kijkt naar achteren waar de Stad Amsterdam
met een sleepboot de sluis in getrokken wordt. Erachter een politieboot
met zwaailichten en nog enkele andere kleine schepen. Wat is er aan
de hand? Waarom gaat het zo langzaam? En waarom die bedrukte sfeer onder
de bemanning? De stad Amsterdam is buiten de sluis tegen de kade gelopen
door de sterke neerstroom die daar staat. De boegspriet is beschadigd
en "misschien staan de masten wel uit het lood!". Tot overmaat
van ramp is de Statsraad Lehmkul achter op het schip gelopen en heeft
deze ook schade aan de boegspriet. Er is niets duidelijk te zien. Het
gebeurt allemaal in het duister met af een toe een fel lichtpunt door
een schijnwerper. Dit is niet mis! De stad Amsterdam is het splinternieuwe
paradepaardje van Nederland. Een volwaardige replica van een echte theeklipper.
Zij was het middelpunt van Sail Amsterdam. Als we door de sluis zijn
draait de Stad Amsterdam achter ons weg en wordt net buiten ons zichtveld
aan de kade gelegd. De Duitsers gaan bij ons van boord. Ik maak kennis
met de bemanning en de andere opstappers. Morgen vroeg komen er nog
enkele bij. Het is ondertussen 2 uur en ik ben doodmoe. Ik wil nog wel
opblijven maar morgen moet ik fit zijn, dus de kooi in. (PS: ik heb
daarna niets meer van dit voorval met de Stad Amsterdam gehoord, niet
in de krant of in tijdschriften Ik neem aan dat de schade mee viel.)
DAG 2
De volgende morgen
de haven uit Eerst weer door de sluis die er bij daglicht minder sinister
uit ziet. Er zijn geen andere tallships te zien. Alleen de Alexander
von Humbolt ligt langs de kade. Dit schip heeft hier zijn thuishaven.
Dan de Weser af, de zee op. Langzaam wordt de rivier breder. En de deining
neemt toe. Enkele opstappers worden misselijk: zeeziekte. Daar heb ik
nog geen ogenblik aan gedacht. Daar heb ik geen zin in dus: afleiding.
De zeilen moeten gezet. Wie wil er de mast in? Ik natuurlijk! Dat had
ik niet verwacht. Zo makkelijk? Niet eerst allerlei uitleg en waarschuwingen?
Nee, gewoon een veiligheidsgordel om met haak en hup het want in. Mijn
hart begint harder te kloppen. Ik houd me goed vast aan het want en
ga van weeflijn naar weeflijn omhoog. Voet plaatsen, hand omhoog, voet
plaatsen, enz. Ik voel de deining groter worden maar kan gewoon doorklimmen.
Onder de eerste zaling aangekomen kijk ik omhoog. Nu gaat het want naar
buiten en moet ik schuin naar achteren klimmen om op de zaling te komen.
Dit is levensgevaarlijk! Als ik me niet goed vasthoud val ik 20 meter
naar beneden te pletter op het dek. Ik kan de lifeline ook niet vastmaken
want dan kom ik niet omhoog. Gewoon doorzetten, goed vasthouden, vertrouw
op je handen. Boven de zaling een arm om een stag en doorzetten. Ik
sta op de zaling en klik de lifeline vast. Mij kan niets meer gebeuren.
Het uitzicht is fantastisch. Onder me het schip met alle touwen, staaldraad,
masten. Wat een beleving. Nu aan het werk want ik ben hier niet voor
niets. De seizings van de stagzeilen moeten losgemaakt zodat de zeilen
gezet kunnen worden. Weer een gevaarlijk karweitje maar ik kan me nu
steeds borgen met de lifeline. Op de andere mast is ook een opstapper
geklommen. Opeens roept hij iets van "pwaas..oop", ondertussen
naar beneden kotsend. Hij mist op een haar een bemanningslid die net
het want inklimt. Het hele zaakje komt gelukkig in zee terecht. Zeeziekte,
door alle adrenaline merk ik er zelf nog niets van.
Na een even enerverende
terugtocht (op je knieën op de zaling en dan met je voet een weeflijn
onder de zaling zoeken en achteroverhangend naar beneden klimmen) krijgen
we aan dek uitleg over het schip. Schoten, gordingen, geien, neerhalers,
vallen, halsen en brassen en dan alle zeilen, 23 verschillende met ieder
een eigen naam. Per mast zijn er zo''n 50 touwen (lijnen) met ook ieder
een eigen naam en functie Het staat allemaal op 1 eenvoudig A4tje aangegeven
wat we uitgereikt krijgen. Ik probeer ze direct uit mijn hoofd te leren.
"Die lijn daar" als aanduiding voor de stuurboord bras van
het grootonderbramzeil zegt niets. Je wilt een lijn graag bij zijn naam
noemen. Nu moeten de grote vierkante zeilen gezet. Deze zitten onder
de ra''s gevouwen met seizings. De seizings moeten losgemaakt. Wie wil
er de mast in? Ik natuurlijk en weer gaat het omhoog. Nu al een stuk
zekerder. Helemaal door naar de 2e zaling en dan op de paarden (een
staaldraad onder de ra) naar het uiteinde van de ra. Je staat op de
staaldraad met je buik tegen de ra waar je half overheen hangt om je
evenwicht te bewaren. Ineens schiet me de lijfspreuk van de zeelui van
vroeger (uit de boeken van Alan Villliers) te binnen: "één hand
voor je zelf en één voor het schip". Gelukkig zit er nog een staaldraad
boven op de ra waar je je lifeline aan vast kunt haken. Een beetje nep
eigenlijk want dit hadden ze vroeger ook niet en de spanning gaat er
een beetje af. Wel goed voor je adrenalinegehalte. Langzaam schuif ik
voetje voor voetje naar het uiteinde van de ra. Nu sta ik dus 30 meter
boven de zee, precies zoals ik op die oude foto''s van de Kaap-Hoornvaarders
heb gezien. Dit is het dus. De ultieme Tall-ship-beleving. Ik geniet
met volle teugen.
Maar er moet wederom
ook gewerkt. Dus de seizings losgemaakt en dan weer naar de mast schuifelen
en naar beneden. Het is tijd om te brassen. De bootsvrouw Chris is een
fantastisch mens. Ze is direct, uitnodigend en heeft genoeg geduld om
alles meerdere keren uit te leggen. Op de Europa gaat alles met de hand.
Geen "Jarvis"lieren zoals op de Stad Amsterdam, maar gewoon
trekken met 10-man. He-hup. He-hup, tegelijk. Als je denkt dat het zo
wel genoeg is roept Chris: "a little bit more, you can do it!"
om daarna nog een keer met z'n allen uit alle macht te trekken. Dat
moet echt precies gelijk. Een beetje gelijk heeft geen enkel effect
Samenwerken, dat is het motto!
Eindelijk, na 2 uur,
staan alle zeilen zoals ze moeten staan. Een fantastisch gezicht. Dat
is ook het mooie van de Europa. Ik had al gehoord dat de Europa altijd
probeert zo veel mogelijk te zeilen. Als het maar even kan wordt er
zeil gezet Langzaam wordt het schemerig. Er zijn wachten ingedeeld voor
de nacht. Als opstapper hoef je hier niet aan mee te doen maar het mag
wel. Ik doe mee met de eerste wacht en ga op het voordek staan op de
uitkijk naar kleine schepen die te dicht in de buurt komen. Het dek
gaat met de deining omhoog en omlaag. Zo'n 2 meter. In een eindeloze
beweging waar je je alleen maar aan kunt overgeven. Ik ben nog steeds
niet zeeziek.
DAG 3.
De volgende dag
varen we al langs de Nederlandse waddeneilanden. Het gaat snel, eigenlijk
te snel. Om 12 uur stelt de kapitein (hij heet echt Rob!) voor, die
middag naar de haven van Terschelling te gaan via het wad. We kunnen
dan om 1 uur vannacht met hoogtij weer weg zodat we morgen eind van
de dag in Amsterdam zijn. Dit wordt goedgekeurd en tussen Terschelling
en Vlieland wordt 90 graden bakboord uit gedraaid, tussen de twee eilanden
het wad op. Het schip steekt 4 meter en we kunnen alleen met hoogtij
over het wad. Eerst het Stortemelk, dan 90 graden bakboord over de West
Meep en dan weer 90 graden bakboord terugvaren via de Slenk. Bij het
Schuitengat 90 graden stuurboord naar de haven van West Terschelling.
In de zwaaikom 180 graden draaien en achteruit de smalle haven in naar
een al leeg gemaakt stuk kade. Dit moet voor de eilandbewoners een mooi
gezicht zijn. De kade loopt vol. Ik ga even aan de wal om wat foto's
van het schip te maken. Ik kan het ook niet laten om nog even naar het
eind van de boegspriet te klimmen, zogenaamd om foto's te maken maar
ook vanwege de toeschouwers die vol bewondering toekijken naar deze
zeeman van de grote zeilvaart! Iedereen heeft nu rust en er wordt gedronken
en gegeten. 's Avonds niet te laat naar bed want vannacht om 1 uur varen
we weer weg en daar wil ik wel bij zijn.
Om 1 uur maken
we los. In de loop van de avond is de Astrid, een vierkant getuigde
omgebouwde kustvaarder langszij komen liggen. Die moeten dus ook de
kooi uit en losmaken om ons ertussenuit te laten. Er staat een harde
wind uit het zuiden. Met halve wind varen we langzaam op de motor naar
het eind van het havenhoofd. De eerste stuurman staat voorop op de uitkijk.
Ik sta naast Chris en wacht af. Net buiten de pier lijkt het nog harder
te waaien. Varen we nog? Het ging langzaam maar volgens mij liggen we
nu stil. Opeens het geluid van de boegschroef. Dat is foute boel. Chris
kijkt me verbijsterd aan en zegt: "I do'nt believe it!". We
zitten echt vast, aan lager wal, op het wad net buiten de haven. En
het is hoogtij, wat nu snel verloopt. Het water kan alleen maar zakken
dus zo meteen zitten we muurvast en wat er daarna gebeurt wil je niet
aan denken. De boegschroef houdt stil. Alleen de wind huilt door het
want. Wat nu? Eerst niets, en dan verschijnt vanuit Terschelling een
sleepboot. Die gaat ons lostrekken. Het is moeilijk een lijn over te
brengen zonder dat de sleepboot zelf vast komt te zitten. Er komt ook
een boot van de waterpolitie. De sleepboot heeft vastgemaakt en wil
vooruit trekken. Opeens zit de sleepboot ook vast, ook aan lager wal.
Zo gaat dat met lager wal. De politieboot maakt vast aan de sleepboot
en trekt deze los. Daarna trekt de sleepboot aan ons en zowaar, we komen
los!
We gaan nu recht
tegen de wind in naar een diepe plek achter de pier. Het tij hebben
we gemist dus moeten we het volgende hoogtij afwachten, morgen om 1
uur in de middag. We gooien het anker uit en de sleepboot maakt los
en vaart weg. Er wordt wat nagepraat en opeens is er weer rumoer. Het
anker krabt en we drijven op de pier af. Dit gaat niet goed! Even later
komt de sleepboot weer op ons af, maakt opnieuw vast en sleept ons naar
een veiliger plek. Weer het anker uit en nu opletten. Liggen we vast
of krabt het anker. De enige oriëntatie zijn lichtpuntjes aan de wal
en op de pier. Verschuiven ze dan is het fout, zo niet dan liggen we
stil. We liggen stil. We kunnen naar bed.
DAG 4
De volgende dag
naar mijn werk gebeld: ik kom een dag later. Het is op SBS6 geweest
dat we vast gezeten hebben. Wie heeft dat doorgebriefd? Of pikken ze
radioberichten tussen schepen op? Om 12 uur anker op en weer dezelfde
route over het wad terug. Het is steeds harder gaan waaien en er staat
een flinke golfslag. Buitengaats wordt het echt spannend. Er worden
een paar stagzeilen gezet voor de stabiliteit. Het voordek gaat nu bij
elke golf meters omlaag en weer omhoog. Het is een sport op het voordek
te blijven staan. Het is langzaam licht geworden. Toch eerst maar eens
een paar uur slapen anders wordt het de rest van de dag niks.
Ik heb een kooi
vóór in het schip en lig met mijn hoofd bijna tegen de scheepshuid aan.
Ik besef dat er maar enkele centimeters zitten tussen mij en de zee.
Door de deining word ik steeds diep in de matras geduwd en dan zweef
ik weer bijna. Ik heb geen benul hoeveel meter ik omhoog en omlaag ga.
Het maakt ook niet uit. Ik voel geen enkele angst of onzekerheid. De
Europa is een lichtschip geweest en erg zwaar gebouwd. Ik kan rustig
slapen.
Toch niet lang
geslapen. Naar boven het dek op. Het is nog harder gaan waaien en de
deining is toegenomen. Het wordt gevaarlijk op het voordek. Als je nu
bij het eind van het rijzen van het voordek zou opspringen zou je in
de lucht blijven hangen en bij de volgende rijzing van het dek te pletter
slaan. Ik heb het idee dat het dek wel 5 meter omhoog en omlaag gaat.
Alle openingen van het schip moeten dicht: de stalen luiken voor de
ramen van het dekhuis. Ik help mee ze 1 voor 1 vast te zetten. Dan alle
stalen deuren op 1 deur na. Het schip is waterdicht, ook van boven.
Langs de reling worden lijnen gespannen zodat je niet overboord kunt
spoelen. Er komen nu regelmatig zeeën over het dek.
De opstappers
mogen niet meer op dek komen. We zitten met z'n allen in de salon in
het dekhuis. Deze is midscheeps dus de plek met de minste deining. Ik
word nu toch wel een beetje misselijk. De bemanning heeft nu ook lifelines
aan en borgt zich aan lijnen die een meter van de reling gespannen zijn.
Af en toe komt er een zee over het dekhuis. Er staat dan ineens meer
dan een halve meter water op het dek wat alles meesleurt wat los zit.
Langzaam wordt het avond en de duisternis valt in. Het lijkt nu of het
nog harder waait. Eten doet niemand dus de nasi kan zo overboord. Ik
ben nu net als de anderen alleen maar bezig mijn misselijkheid terug
te dringen. Uiteindelijk ga ik naar beneden en steek mijn vinger in
de keel. Zo, dat is weg.
Ik kan boven toch
niets doen dus ik ga slapen. Ik word nu bijna door de matras gedrukt
en moet schuin tegen de wand gaan liggen om niet door de hut gelanceerd
te worden. Opeens word ik wakker van de bel. Hij gaat 3 keer. Dit betekent:
alle hens direct aan dek! Dat voorspelt niet veel goeds. Boven aangekomen
zie ik door de kajuitdeur nog net de sloep verticaal voorbijkomen, en
dan weer terug. De reddingssloep hangt normaal aan 2 davits midscheeps
boven het dekhuis. De sloep heeft zichzelf uit 1 davit gelicht en zwaait
nu als de klepel van een gigantische klok verticaal aan de zijkant langs
het schip. Het gevaarte is wel 5 meter en zal een paar honderd kilo
wegen. De 2e lijn ook kappen zou ik denken, voordat hij ergens tegenaan
klapt. Maar nee, de bemanning is op het dekhuis bezig met het bergen
van de sloep. Je hoort het geschreeuw boven je hoofd. Het gaat gedisciplineerd,
geen moment van paniek. Weer besef ik dat alleen door samenwerking hier
iets verricht wordt wat anders misschien wel mensenlevens kan kosten.
De vervaarlijk rond slingerende sloep wordt opgevangen en op het dekhuis
vastgesjord. Het gevaar is geweken.
Alle opstappers
zitten in het dekhuis. Regelmatig hoor je lawaai uit de kombuis beneden,
waar alles door elkaar gesmeten wordt. Het is moeilijk te blijven zitten
en niet naar de andere kant van de salon te glijden. Laat je even los
dan lig je tegen de wand aan de nadere kant. Ik ben ondertussen weer
misselijk geworden en ga weer naar mijn hut (om te k...). Daarna maar
weer in bed want boven kan ik toch niks doen en ik ben moe. Nog steeds
geen spoor van angst of onzekerheid.
DAG 5
Bij het eerste
ochtendlicht word ik wakker. Niet dat ik dat kan zien in mijn hut onderin
het schip. Op mijn weg naar boiven kom ik langs de kombuis. Hier ligt
echt alles aan gort en door elkaar. Boven gekomen zie ik dat er een
tafel aan diggelen is. Een opstapper, een oudere man die de reis maakt
met zijn zoon heeft een groot verband om zijn hoofd. Hij is door de
deining vannacht van de ene kant van de salon naar de andere gesmeten
en heeft de tafel gekraakt. Hij heeft gelukkig alleen een snijwond die
wel gehecht moet worden. Het stormt nog steeds maar het wordt langzaam
licht en dan lijkt het toch rustiger. Je kunt de horizon zien.
Om 6 uur zijn we
bij IJmuiden en draaien naar binnen. Het schip komt nu even dwars op
de golven en begint hevig te rollen. Na een half uur passeren we de
pieren en opeens is het afgelopen. Of de knop van de cakewalk is omgezet.
Het water is vlak en het schip schuift rustig door het water. Wat een
contrast! Wat een rust! Na de storm. In IJmuiden leggen we meteen aan
bij de dichtstbijzijnde kade. De gewonde opstapper gaat, samen met een
bemanningslid in een taxi naar het ziekenhuis. Een half uur later is
hij al weer terug met een grote pleister op zijn hoofd. Hij lacht weer.
Niets aan de hand, een kleinigheid. Ik ben ondertussen naar het voordek
gelopen en bekijk de schade. De stagzeilen zijn uit de lijken gescheurd.
Een stalen schoot is kapot getrokken en hangt dwars door het eveneens
gescheurde visnet onder de boegspriet. Op een nagelbank ontbreken 3
bovenkanten van nagels. Ze zijn door iets zwaars vlak met de nagelbank
afgeslagen. Ik hoor dat er nog een zeil kapot gewaaid is. Dat er nog
zeilen gezet zijn! Waarschijnlijk om het rollen te verminderen. De sloep
ligt als een gevangene strak op het dek gebonden. Die kan geen kant
meer op. De davit staat er verbogen bij. We gaan de sluis door en varen
langzaam over het Noordzeekanaal naar Amsterdam. Er heerst een rustige,
bedachtzame stemming aan boord. Er wordt weinig gepraat. In Amsterdam
staat de eigenaar Harrie Smit al bezorgd aan de wal en komt direct aan
boord. Hij vraagt geïnteresseerd hoe het gaat met iedereen. Een aardige
man. Ik geef hem een hand en stap op de wal.
EPILOOG
Later heb ik nog
ge-emaild met andere opstappers. Er was een echtpaar aan boord, een
voormalige tanker kapitein met zijn vrouw die samen 30 jaar hebben gevaren
op grote tankers over alle zeeën Hij mailde me dat hij van het KNMI
had vernomen dat het die nacht zwaar gestormd had met uitschieters naar
windkracht 12, orkaan dus! Vlakbij ons had een schip 40 auto's van zijn
dek verloren. Containers verliezen dat gebeurt nog wel eens maar auto's!
In zijn lange loopbaan had hij dit nog niet meegemaakt. De week erna
ben ik weer gaan zeilen. Met mijn schouw van 7 meter op het IJsselmeer,
waar ook een flinke deining kan staan als het hard waait. Nou ja, relatief
dan.
Steven Gerritsen, oktober 2001.
