Nooit gebouwd Arnhem
Plannen voor Arnhem die niet zijn doorgegaan.

De stadsblokken: Asm-terrein en Meinerswijk

Onderstaande gegevens zijn deels ter beschikking gesteld door diverse architecten en de gemeentelijke bibliotheek en deels uit eigen bibliotheek.

 
Ontstaan van het gebied: vrij spel voor een meanderende rivier.

1 Plan van uitbreiding uit 1878

Het eerst bekende plan in een poging de stad naar het zuiden uit te breiden. De bestaande loop wordt dmv sluizen afgesloten waardoor de rivier geen barriere meer vormt bij hoog water en ijsgang en de stad naar het zuiden kan uitbreiden (verdubbelen!)

2 Situatie begin vorige eeuw.

Het ontstaan van Malburgen. De oude lopen van de rivier zijn nog goed te zien.
De aanleg van de brug zou veel geld kosten door de lange oprit over het gebied. Hier heeft Arnhem handig gebruik van gemaakt: De gemeenteraad stelde voor de dijk op te schuiven naar het noorden. Hierdoor werd niet alleen de oprit van de brug korter maar ontstond ook een groot droog gebied voor woningbouw (Malburgen).

Het rivierenlandschap tot in het hart van de stad. Hier bij hoog water.

3: Studie door Kees Cristiaanse van OMA.

Vanuit de binnenstad over de zuidelijke binnenstad kijkend naar het ASM-terrein en in de verte Arnhem Zuid.

De belangrijkste opmerking van deze studie was dat je in Arnhem van Noord naar Zuid lopend iedere 100 meter een nieuw landschap tegen komt (veluwe, aflopende heuvels richting rivier, stad, kade, rivier, rivierenlandschap, dijken, betuwe) en in de oost-westrichting steeds in hetzelfde landschap blijft.

Studie door Kees Cristiaanse van de Stadsblokken. Hoogbouw in de Oost-Westrichting als bevestiging van de richting van de rivier.

Studie door Kees Cristiaanse van OMA. De Stadsblokken met hoogbouw maar verder als rivierenlandschap.

4 Het Project Rijnoevers uit 1987.

Uit de krant van 1988: "De Rijnoevers in Arnhem moeten in de komende vijftien tot twintig jaar bebouwd worden met enkele duizenden —voornamelijk duurdere— koopwoningen, tienduizenden vierkante meters kantoorruimte, horeca- en recreatievestigingen."

Dit plan is niet door gegaan omdat op het moment van start uitvoering het Rijk een verbod tot bouwen in het rivierengebied afkondigde (Ruimte voor de Rivier).

Dit verbod is opgeheven in 2006

Rijnoeverplan.

Tekeningen: gebroeders Das

Rijnoeverplan

   

5 Oeverture uit 1992.

Studie-ontwerpen gemaakt door teams van architecten, landschappers en kunstenaars bij een post-academische opleiding.

   
Plan Delta door Geert van Dorp (beeldend vormgever), Pieter Veen (landschapsarchitect) en Steven Gerritsen (architect).
3 torens en een ring in een poging het hele gebied te bezetten en daarmee leeg te laten.

   

De torens.

   

Plan (eiland)2
Henk Bruins (architect), Patricia Bijvoet (landschapsarch.), Joost van Hezewijk (beeldend vormgever)

   

Plan Eland
William Jans (landschapsarch.), Eric Metz (architect), Jose Peters (beeldende vormgeving)

   

6 Stedebouwkundige verkenning door buro Op ten Noort-Blijdenstein uit Utrecht.

In verband met de aanwijzing van Arnhem als halte voor de hogesnelheidslijn naar Duitsland moest er een nieuw station komen. Deze studie plaatst het station op de Stadsblokken.

   

Een nieuw station voor de hogesnelheidslijn.

Stedebouwkundige verkenning door buro Op ten Noort-Blijdenstein uit Utrecht.

   

Voorgeschiedenis:

Begin 1800 waren er 2 mogelijke traces voor de spoorlijn. Bovenlangs (huidige trace) of onderlangs de rivier. Het gemeentebestuur was voor het trace langs de rivier maar het rijk besliste uit strategische overwegingen anders. (kwetsbaarheid spoor voor aanvallen vanaf de rivier)
Je zou dit de meest ingrijpende beslissing kunnen noemen uit de geschiedenis van Arnhem.

   
In de Stedebouwkundige verkenning door buro Op ten Noort-Blijdenstein wordt de Rijn bij de John Frostbrug afgesloten en loopt de rivier ten zuiden van Malburgen.
   

7 Initiatiefplan uit 1998 voor het bebouwen van de Mandelabrug door buro VDVDV uit Arnhem.

Basis voor het plan is enerzijds de overbodigheid van een deel van de brug en anderzijds de zware konstruktie (berekend op tankkolonnes)

   
Plan voor het bebouwen van de Mandelabrug door buro VDVDV uit Arnhem.
   

8 Project Malburgeneiland uit 2000.
Initiatief van buro VDVDV. Ontwerpen door MVRDV, H+N+S landschapsarchitecten en ABT adviesbureau voor bouwtechniek.

   
Basis voor het plan.
   
Dubbelspel:
de woonbebouwing dringt op naar het westen tot diep in natuurgebied Mijnerswijk, het rivierenlandschap dringt op naar het oosten tot in het hart van de stad.
   
De Mandelabrug met eronder kantoor- en woonruimte.
   
 
   

9 Alternatief voor het Rijnboogplan door Architectenbureau Derksen en Bongers uit Arnhem met ook voorstellen voor het ASM-terrein en de rand van Arnhem Zuid.

Als reactie op de plannen van Sjoerd Soeters voor de zuidelijke binnenstad werden enkele alternatieven gemaakt door Arnhemse architectenburo's.
   

10 de stadskamer

studieplan van architect Steven Gerritsen. De Stadsblokken vrij gemaakt. Van potentieel bouwterrein naar (beelden-)tuin van een openbaar gebouw. In dit geval het Gugenheimmuseum uit Bilbao even bij de Frostbrug geplaatst.

   
Het museum splijt de rivier. De Stadsblokken liggen in de luwte van het gebouw en maken er daarom op een natuurlijke manier onderdeel van uit.
   
Het museum als een verzameling rotsblokken in de rivier. Er ontstaat een stadskamer met rivier, museum, brug en provinciehuis.
   

11 de plannen van Kondor Wessels uit 2019

Bouwen op de resten van de voormalige ASM-werf.

   
Maximale bouwvolume volgens gewijzigde bestemmingsplan.